Cognitieve gedragstherapie:
Gedragstherapie en cognitieve therapie zijn los van elkaar ontstaan. De laatste 15 jaar worden beide therapieën meer samen gebruikt. Tegenwoordig worden zij vaak als één en dezelfde soort psychotherapie beschouwd: cognitieve gedragstherapie of CGT.
Cognitieve therapie gaat vooral uit van de invloed van het denken op het gevoelsleven en het doen. Wie belangrijke zaken en gebeurtenissen in zijn leven gewoonlijk vanuit een negatief standpunt bekijkt, wordt makkelijker angstig, somber of geïrriteerd, met alle negatieve gedragingen tot gevolg.
In cognitieve therapie onderzoeken therapeut en cliënt samen of die negatieve wijze van denken wel helemaal klopt. De nadruk ligt op het wijzigen van die manier van denken. Wanneer inderdaad blijkt dat de cliënt geneigd is om te negatief over allerlei zaken te oordelen, zoeken zij samen uit welke geschiktere manier van denken passend is. Bij het uitwerken van meer realistische standpunten en gedachten maakt de therapeut gebruik van specifieke cognitieve oefeningen en huiswerkafspraken.
In gedragstherapie staat het gedrag van de cliënt centraal. Hoe iemand handelt, bepaalt voor een groot deel hoe iemand zich voelt. Wie vaak uit angst bepaalde zaken uit de weg gaat, zal zijn angst vaak eerder versterken dan verminderen. Wie niet heeft geleerd hoe hij zich moet beheersen, zal gemakkelijk last krijgen van zijn eigen impulsiviteit. De cliënt en de therapeut bekijken samen van welk gedrag de cliënt en/of de mensen om hem heen last hebben en zoeken daarna naar passende gedragspatronen voor zulke situaties.
Cognitieve gedragstherapie kan dus zowel de manier van denken en interpreteren van de cliënt beïnvloeden, als de manier van doen en laten. Soms ligt de nadruk meer op denken en soms meer op doen en laten.
(bron: website vereniging voor gedragstherapie en cognitieve therapie)
EMDR:
EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) is een behandelmethode voor kinderen, jongeren en volwassenen die iets heftigs hebben meegemaakt en daardoor psychische problemen hebben gekregen. Men denkt dat herinneringen aan de nare ervaring(en) in zo’n geval niet goed zijn opgeslagen in het geheugen. Als dat door EMDR is verbeterd, zullen ook de problemen waarvoor je komt verminderen of verdwijnen.
Het prettige van EMDR is dat je al snel verbetering merkt. Als je één keer iets hebt meegemaakt, ben je waarschijnlijk sneller klaar met de behandeling, dan iemand die lange tijd is bedreigd of lastiggevallen. Maar ook dan kan je veel aan EMDR hebben.
Hoe gaat zo’n behandeling?
Eerst zal de therapeut je vragen om te vertellen wat er gebeurd is en dan om het verhaal stil te zetten bij het ‘plaatje’ dat je nu nog het naarste vindt. Terwijl jij je concentreert op dat plaatje en op wat je daar nu bij denkt en voelt, laat de therapeut je tegelijkertijd met je ogen de vingers van de therapeut volgen, die voor je gezicht heen en weer bewegen.
Tussendoor zal de therapeut steeds vragen wat je merkt of wat er in je opkomt en of er iets verandert in het nare gevoel dat het hebt bij het ‘plaatje’. Je zult merken dat meestal na verloop van tijd het nare gevoel vermindert of geheel verdwijnt.
(bron: EMDR vereniging Nederland, Renée Beer en Carlijn de Roos)
Virtual Reality bril:
Heb je last van angstklachten en wil je daar iets aan doen? Dan kan virtual reality (VR) je misschien helpen. Met een VR-bril kun je in een virtuele wereld oefenen met situaties die je angstig maken, onder begeleiding van een therapeut. Zo kun je je angst overwinnen in een veilige en gecontroleerde omgeving. Deze methode noemen we VR-exposure. Dit is een vorm van gedragstherapie waarbij je wordt blootgesteld aan situaties die je angstig maken, zoals hoogtes, spinnen of drukke plekken. Door herhaaldelijk met deze situaties te oefenen in VR, leer je dat ze niet zo bedreigend zijn als je denkt en dat je ze aankunt.
Een andere methode die je met een VR-bril kunt gebruiken is EMDR. EMDR staat voor Eye Movement Desensitization and Reprocessing en is een effectieve behandeling voor mensen die last hebben van traumatische ervaringen. Met EMDR-VR kun je het EMDR-protocol volgen in een virtuele wereld. Je krijgt dan beelden of geluiden te zien of te horen die je helpen om je nare herinneringen te verwerken.
Symbooldrama/dagdroomtherapie:
Symbooldrama is een psychotherapiemethode die gebruik maakt van de kracht van innerlijke beelden. Bij de dagdroom die door de therapeut wordt aangegeven, gaat het om het beleven van de beelden die daarbij opkomen. In de dagdroom ervaart de cliënt beelden en scènes die vaak beladen zijn en (soms een onbewuste) persoonlijke betekenis hebben. De therapeut helpt de cliënt de opgeroepen ervaringen in verband te brengen met zijn geschiedenis of met actuele situaties. Het daarna tekenen van de dagdroom speelt daarbij een grote rol. De vaak onbewuste stemmingen en gevoelens worden “ongemerkt” gesymboliseerd in de dagdromen en de tekening. Vaak realiseren de cliënten zich pas later, welke betekenis hun eigen dagdromen hadden of hebben. Dit bevordert bewustwording van de eigen gevoelens en vergroot de zelfreflectie.
Voor kinderen en soms ook jeugdigen is het verbeelden vaak gemakkelijker dan het praten. Het dagdromen zelf en het vorm geven hieraan in tekeningen, is vaak al voldoende om meer grip op zichzelf en de wereld te krijgen. Jeugdigen zijn vaak meer benieuwd naar zichzelf en willen de dagdromen vaak ook meer uitwerken en begrijpen.
Dagdroomtherapie is juist ook geschikt voor cliënten die onvoldoende baat hebben bij korte klachtgerichte behandelingen, cliënten die worstelen met problemen die hun wortels hebben in (vroege) onverwerkte ervaringen, persoonlijkheidsproblematiek, depressie en andere stemmingsproblemen, identiteitsproblematiek, onverwerkte trauma’s, vroege ontwikkelingsproblemen, psychosomatische klachten en cliënten die moeite hebben om zich te uiten.
(bron: website stichting symbooldrama)
In overleg kunnen gesprekken ook online plaatsvinden.